door Jasmijn Groot -

Afgelopen kerst had ik een interessant gesprek met mijn Engelse zwager, die niet de grootste fan is van de monarchie van zijn land. Na mijn mening te hebben gevraagd over het laatste seizoen van The Crown, dat ik later uiteraard in detail zal onthullen, maakte hij een interessante opmerking over de serie als geheel. Hij zei: "ze zijn nooit kritisch over haar, of wel?" Met dit in mijn achterhoofd gaf een rewatch me een heel nieuw perspectief op het laatste seizoen van de internationaal geprezen Netflix-serie.
Achter De Kasteelmuren
In zijn zes seizoenen heeft Peter Morgans The Crown nooit geschuwd om de mysterieuze gang van zaken van de Britse Koninklijke familie achter hun kasteelmuren aan te pakken. Om deze geheimzinnige verhalen te vertellen, had de schrijver en regisseur zijn eigen merk van nuance en verhoogd drama ontwikkeld, zonder kansen te laten liggen om een beetje controverse te veroorzaken. Toen ik het laatste seizoen voor het eerst keek, leek het erop dat dat allemaal vlak voor de finish overboord werd gegooid.
"De mysterieuze gang van zaken achter de kasteelmuren, de nuance en het verhoogde drama wordt vlak voor de finish overboord gegooid."
Met tien nieuwe afleveringen over wat ongetwijfeld de geschiedenis in zal gaan als Elizabeth II ' s meest uitdagende acht jaar als monarch, had er genoeg materiaal moeten zijn om inspiratie uit te putten. Helaas komt het over alsof Morgans muzen hem in de steek lieten. Het is een waarschijnlijke reden waarom besloten werd om een ongekende vier afleveringen (!) te gebruiken om ons te vertellen wat er in die noodlottige zomer van 1997 gebeurde. Misschien overschaduwde Diana's dood in onze herinnering veel van wat de Koninklijke Familie deed in de jaren daarna. Tegelijkertijd was de begrafenis van Diana, Prinses van Wales, een ongelooflijk publieke aangelegenheid, terwijl de pogingen om de Windsors na haar overlijden te rebranden in het geheim werden gedaan. En het waren precies die privézaken die vanaf het begin af aan centraal stonden in The Crown.
De overige zes afleveringen bevatten zwakke verhaallijnen over de populariteit van Tony Blair, een vriendelijk schoolhoofd die William helpt met zijn rouwproces, terwijl Harry zorgwekkend gedrag begint te vertonen. Nieuwe personages staan centraal die geen tijd hebben gehad om mededogen bij het publiek op te bouwen, in tegenstelling tot de seniore leden van de Koninklijke Familie, van wie sommigen naar de achtergrond verdwijnen. Vooral de Koningin-Moeder en Prins Philip verdienden beter. De twee langst dienende royals van de Kroon worden karikaturen van hoe het Britse volk hen publiekelijk kende op hoge leeftijd. Wat de kijker overhoudt, is vaak niet veel meer dan wat de tabloidindustrie van de jaren 90 en 00 wist te produceren over koningin Elizabeth II en haar familie. Alleen de aflevering over Margarets slechte gezondheid, die de sterke band tussen de twee zussen benadrukt, bereikt het dramatische niveau dat we van The Crown kennen.
De serie eindigt met Charles die eindelijk met zijn Camilla trouwt. Het is een symbolische afsluiting van de show, omdat de verhaallijn begon in een periode waarin echtscheiding een zeer gevoelig onderwerp was. Er was nog steeds aanzienlijke bitterheid rond de abdicatie van Edward VIII om met een gescheiden vrouw te trouwen, waardoor het gewicht van de Kroon op de schouders van de familie van Elizabeth kwam te liggen. Een generatie later en het onderwerp hoeft niet langer een obstakel te zijn om de troon te erven. De tijden zijn veranderd voor de jongere royals, maar Elizabeth aarzelt over de hervormingen. Mijmerend over de regels en voorschriften die de Kroon hen oplegde, legt Prins Philip zijn vrouw voor dat ze beiden het gevoel hebben dat de volgende generatie niet klaar is voor de taak die voor hen ligt.
"The Crown is getransformeerd tot hetgeen waar Peter Morgan de serie altijd voor bestemd had."
Sleep, Dearie Sleep
Na mijn gesprek met mijn zwager besefte ik dat deze scène - inderdaad, dit hele seizoen - niet alleen een emotioneel afscheid was van Elizabeth, dit prachtige complexe personage dat we hebben leren kennen tijdens de zes seizoenen van The Crown. De show maakte zijn laatste transformatie om te worden wat het altijd bestemd was te worden. The Crown heeft veel historische personages en gebeurtenissen bekritiseerd. Denk bijvoorbeeld aan de rol van Edward tijdens de Tweede Wereldoorlog, of de twijfelachtige acties van enkele van Elizabeths premiers. Zelfs Prins Harry, die ons zijn eigen verhaal achter de schermen gaf met zijn boek Spare, wordt ironisch genoeg en zonder ceremonie niet gespaard. Maar van alle personages die de revue passeerden, was The Crown nooit bijzonder kritisch over Elizabeth. Morgan heeft ons laten zien hoe ze tijdens haar lange regering met veel uitdagingen en kritiek werd geconfronteerd. Hoe deze hindernissen haar zowel professioneel als persoonlijk beïnvloedden, de twee waren altijd ingewikkeld met elkaar verweven. Maar het belangrijkste was dat hij ons liet zien hoeveel Elizabeth van zichzelf had opgegeven om door te gaan met het vervullen van haar plicht. Haar personage eindigde altijd sterker na elke uitdaging, haar loyaliteit aan de Kroon wankelde nooit.
Peter Morgan vond een emotionele manier om het overlijden van Elizabeth II op 8 September 2022 te in het seizoen verwerken. Ze verlaat het podium van The Crown, wat uiteindelijk ongetwijfeld Peter Morgans eerbetoon aan haar was.
'The Crown' is nu te zien op Netflix.

Jasmijn is genderhistorica en oprichter van het Historical Women Project. Ze publiceert artikelen voor onder andere Opzij en Winq en stelt haar expertise over gender en vrouwengeschiedenis ter beschikking aan verschillende media. Jasmijn studeerde Geschiedenis en Oudheidkunde aan de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit.
- ENGLISH BELOW -

Last Christmas, I had an interesting conversation with my English brother-in-law, who is not the biggest fan of his country’s monarchy. After asking for my opinion on the latest season of The Crown, which I will obviously reveal in detail later, he made an interesting remark about the series as a whole. He said, "They're never critical of her, are they?" With this in mind, a rewatch gave me a completely new perspective on the final season of the internationally acclaimed Netflix series.
Behind the Castle Walls
In its six seasons, Peter Morgan’s The Crown has never shied away from tackling the mysterious goings-on of the British Royal Family behind their castle walls. To tell these enigmatic stories, the writer and director developed his own brand of nuance and heightened drama, never missing a chance to stir up a bit of controversy. When I first watched the final season, it seemed that all of this was thrown overboard just before the finish line.
"The mysterious goings-on behind the castle walls, the nuance, and the heightened drama are all thrown overboard just before the finish line."
With ten new episodes about what will undoubtedly go down in history as the most challenging eight years of Elizabeth II’s reign as monarch, there should have been plenty of material to draw inspiration from. Unfortunately, it feels as though Morgan's muses deserted him. This is probably why the decision was made to use an unprecedented four episodes (!) to tell us what happened in that fateful summer of 1997. Perhaps Diana’s death in our memories overshadowed much of what the Royal Family did in the years that followed. At the same time, Diana, Princess of Wales' funeral was an incredibly public affair, while the attempts to rebrand the Windsors after her death were done in secret. And it was precisely those private matters that had been central to The Crown from the beginning.
The remaining six episodes feature weak storylines about Tony Blair’s popularity, a kind school headmaster helping William with his grief, while Harry begins to show concerning behavior. New characters are in the spotlight who haven’t had the time to build compassion with the audience, unlike the senior members of the Royal Family, some of whom fade into the background. Especially the Queen Mother and Prince Philip deserved better. The two longest-serving royals of the Crown become caricatures of how the British public knew them in old age. What the viewer is left with is often nothing more than what the tabloid industry of the '90s and '00s knew to produce about Queen Elizabeth II and her family. Only the episode about Margaret's poor health, which highlights the strong bond between the two sisters, reaches the dramatic level we’ve come to expect from The Crown.
The series ends with Charles finally marrying Camilla. It is a symbolic closure for the show, as the storyline began in a time when divorce was a very sensitive topic. There was still considerable bitterness around Edward VIII’s abdication to marry a divorced woman, which placed the weight of the Crown on Elizabeth’s family. A generation later, and the topic no longer had to be an obstacle to inheriting the throne. Times had changed for the younger royals, but Elizabeth hesitated over reforms. Pondering the rules and regulations the Crown imposed on them, Prince Philip suggests to his wife that they both feel the next generation is not ready for the task ahead.
"The Crown has transformed into what Peter Morgan always intended the series to be."
Sleep, Dearie Sleep
After my conversation with my brother-in-law, I realized that this scene – indeed, this entire season – was not only an emotional farewell to Elizabeth, this beautiful, complex character we’ve come to know over the six seasons of The Crown. The show made its final transformation to become what it was always meant to be. The Crown has criticized many historical figures and events. Think, for example, of Edward’s role during World War II or the questionable actions of some of Elizabeth’s prime ministers. Even Prince Harry, who gave us his own behind-the-scenes story with his book Spare, is ironically and without ceremony not spared. But of all the characters that passed through, The Crown was never particularly critical of Elizabeth. Morgan showed us how, during her long reign, she faced many challenges and criticism. How these obstacles affected her both professionally and personally – the two always intricately intertwined. But the key was that he showed us how much Elizabeth sacrificed of herself to continue fulfilling her duty. Her character always ended stronger after every challenge; her loyalty to the Crown never wavered.
Peter Morgan found an emotional way to incorporate the death of Elizabeth II on September 8, 2022, into the season. She leaves the stage of The Crown, which ultimately was undoubtedly Peter Morgan's tribute to her.
'The Crown' is now available on Netflix.

Jasmijn is a gender historian. She publishes articles for, among others, Opzij and Winq, and offers her expertise to various multimedia platforms. Jasmijn studied History and Classical Studies at the University of Amsterdam and the VU University.
Comments