AUDRE LORDE: "I AM NOT FREE WHILE ANY WOMAN IS UNFREE"

door Jasmijn Groot -

Jack Mitchell, Portret van Audre Lorde (1983)

De huidige discussies over onderwerpen zoals politiegeweld tegen Afro-Amerikanen, de representatie van mensen van kleur in de massamedia, en het belang van intersectionaliteit binnen mondiale bewegingen zoals het feminisme, hebben de interesse in het werk van de Amerikaanse schrijfster Audre Lorde (1934-1992) opnieuw aangewakkerd. Haar poëzie, romans en essays gingen over haar persoonlijke ervaringen, waarmee ze het idee centraal stelde dat alle mensen verschillende identiteiten hebben (biologisch geslacht, gender, seksuele geaardheid, klasse, huidskleur, enz.) waarvoor ze gediscrimineerd kunnen worden, zelfs voordat de term 'intersectionaliteit' werd uitgevonden. Ze verzette zich ook tegen het idee dat mensen met verschillende identiteiten niet vreedzaam samen zouden kunnen bestaan en promootte de kracht en positiviteit in het erkennen van verschillen – iets wat zij zelf miste. Gedurende haar carrière gebruikte Lorde haar vak om zich te verzetten tegen racisme, seksisme en homofobie.

Audre Lorde werd geboren als Audrey Geraldine Lorde in East Harlem, New York City, als de derde en jongste dochter in een arbeidersgezin van West-Indische afkomst. Haar vader kwam uit Barbados en haar moeder uit Grenada. Ze had een gespannen relatie met haar moeder en oudere zussen. Hoewel ze bijna blind was, leerde ze lezen en schrijven rond de leeftijd van vier jaar en begon ze op 12-jarige leeftijd met het schrijven van poëzie. Ze publiceerde haar eerste professionele gedicht in Seventeen Magazine voordat ze haar middelbare school had afgerond, nadat haar Engelse leraar het had afgewezen. Ze liet de 'y' uit haar naam vallen ergens tijdens haar jeugd.

Na de middelbare school ging Lorde een jaar naar de universiteit in Mexico en behaalde vervolgens een Bachelor- en Masterdiploma in bibliotheekwetenschappen. Ze werkte van 1961 tot 1968 als bibliothecaris. In dezelfde periode begon Audre haar poëzie te publiceren in tijdschriften en publiceerde ze haar eerste dichtbundel in 1968. De jaren zestig waren ook het decennium waarin Audre actief deelnam aan anti-racisme- en vrouwenbevrijdingsbewegingen.

In 1962 trouwde Audre, die lesbisch was, met haar goede vriend Edward Rollins, een witte homoseksuele man. Het paar kreeg twee kinderen samen. Hun huwelijk was een open huwelijk en zowel de man als vrouw waren polyamoureus: Edward had affaires met mannen en Audre met vrouwen, vaak met meer dan één tegelijk. Edward en Audre gingen in 1970 uit elkaar, toen Audre verliefd werd op Frances Clayton. Ze waren romantisch samen tot 1989, waarvan het laatste decennium overlapt met Audre's relatie met haar levenspartner Gloria Joseph, met wie ze romantisch verbonden was tot haar dood.

Binnen de gemeenschappen en bewegingen waarvan Audre een actief lid was, ontdekte ze dat haar verschillende identiteiten tegen haar werden gebruikt: haar progressieve witte collega's konden niet omgaan met haar queer-zijn, de feministische beweging was voornamelijk wit en hetero, en de gaybars in New York waren racistisch. Als gevolg van discriminatie op basis van haar ras, seksualiteit en gender, leed Lorde haar hele leven aan depressies en woedeproblemen.

“I am not free while any woman is unfree, even when her shackles are very different from my own" - Audre Lorde

Hoewel ze identiteit al had onderzocht in haar eerste drie dichtbundels, die in 1968, 1970 en 1973 werden uitgebracht, lijkt haar borstkankerdiagnose in 1976 haar te hebben aangespoord om proza en essays aan haar agenda toe te voegen. In de late jaren zeventig en gedurende de jaren tachtig schreef ze volop. Ze daagde meer openlijk de verschillende vormen van discriminatie uit die ze zelf als een zwarte, homoseksuele vrouw ervaarde. Ze schreef haar getuigenverhalen over de geïnstitutionaliseerde discriminatie in de samenleving. En ze schreef uitgebreid over haar strijd tegen kanker gedurende vele jaren.

Een van haar belangrijkste en beroemdste publicaties is de essaybundel Sister Outsider, die in 1984 werd uitgebracht. Hierin staat het essay 'The Master's Tool Will Never Dismantle The House', waarin ze haar theorie onderzoekt dat onderdrukking niet kan worden verstoord door dezelfde logica te gebruiken die de onderdrukking rechtvaardigt. Naast schrijven, gaf Lorde jarenlang les aan hogescholen en universiteiten.

Audre Lorde overleed in 1992 aan leverkanker op 58-jarige leeftijd. Kort voor haar dood nam ze deel aan een Afrikaanse naamceremonie, waarin ze de naam Gamba Adisa aannam, wat 'Krijger: Zij Die Haar Betekenis Laat Zien' betekent.

Sister Outsider (ISBN 9789492928641 € 22,99 paperback) werd in 2020 uitgegeven in het Nederlands door Uitgeverij Pluim en is verkrijgbaar via hun webshop of in de boekwinkel.

Bronnen:

• The National Women's History Museum

• The Poetry Foundation

---

Jasmijn is genderhistorica. Ze publiceert artikelen voor onder andere Opzij en Winq en stelt haar expertise ter beschikking aan verschillende multimedia. Jasmijn studeerde Geschiedenis en Oudheidkunde aan de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit.

---

 - ENGLISH BELOW -

Jack Mitchell, Portrait of Audre Lorde (1983)

Current discussions about issues such as police violence against African Americans, representation of people of colour in mass media, and the importance of intersectionality within global movements like feminism, have reawakened interest in the work of American author Audre Lorde (1934-1992). Her poetry, novels and essays were about her personal experiences, by way of which she centralised the notion that all people have many different identities (biological sex, gender, sexual orientation, class, skin colour, etc.) for which they can be discriminated against, even before the term 'intersectionality' was invented. She also resisted the idea that people with different identities could not peacefully coexist and promoted the strength and positivity in acknowledging differences – something she missed. Throughout her career, Lorde used her craft to fight racism, sexism and homophobia.

Audre Lorde was born Audrey Geraldine Lorde in East Harlem, New York City, as the third and youngest daughter in a working class family of West-Indian descent. Her father hailed from Barbados and her mother from Grenada. She had a strained relationship with her mother and elder sisters. Although she was almost blind, she learned to read and write around the age of four and started writing poetry when she was 12. She published her first professional poem in Seventeen Magazine before she had graduated from high school, after her English teacher had rejected it. She dropped the ‘y’ from her name somewhere during her childhood.

After high school, Lorde went to university in Mexico for a year, then obtained a Bachelor’s and a Master’s degree in library science. She worked as a librarian between 1961 and 1968. During the same time, Audre started publishing her poetry in magazines, and published her first book of poems in 1968. The sixties was also the decade that saw Audre actively participate in anti racist and women’s liberations movements.

In 1962, Audre, who was lesbian, married her good friend Edward Rollins, a white homosexual man. The couple had two children together. Their marriage was an open one and husband and wife were both polyamorous: Edward had affairs with men and Audre with women, frequently with more than one at the same time. Edward and Audre divorced in 1970, when Audre fell in love with Frances Clayton. They were together romantically until 1989, the last decade of which overlapped Audre’s relationship with her life partner Gloria Joseph, with whom she was romantically involved until her death.

Within the communities and movements Audre was an active member of, she found that her various identities were used to work against her: her progressive white colleagues could not deal with her queerness, the feminist movement was predominantly white and straight, and the gay bars of New York were racist. As a result of discrimination against her race, sexuality and gender, Lorde suffered from depressions and anger issues throughout her life.

“I am not free while any woman is unfree, even when her shackles are very different from my own" - Audre Lorde

Although she had already explored identity in her first three poetry books, released in 1968, 1970 and 1973, it seems her breast cancer diagnosis in 1976 prompted her to add prose and essays to her itinerary. In the latter 1970s and throughout the 1980s, she wrote prolifically. She both challenged and problematised the various kinds of discrimination she faced as a black gay woman herself more openly. She wrote her witness stories to institutionalised discrimination within society. And she wrote extensively about het trials battling cancer for years.

One of her most important and famous publications is the essay collection Sister Outsider, released in 1984. It includes the essay 'The Master's Tool Will Never Dismantle The House', in which she explores her theory that oppression cannot be disrupted by using the same logic that justifies said oppression. Besides writing, Lorde taught at colleges and universities for many years.

Audre Lorde passed away in 1992 from liver cancer at the age of 58. Shortly before her death, she participated in an African naming ceremony in which she took the name Gamba Adisa, meaning 'Warrior: She Who Makes Her Meaning Known'.

Sister Outsider (ISBN 9789492928641 € 22,99 paperback)was published in Dutch in 2020 by Uitgeverij Pluim and is available through their webshop or in your local bookstore.

Sources:

• The National Women's History Museum

• The Poetry Foundation

---

Jasmijn is a gender historian. She publishes articles for, among others, Opzij and Winq, and offers her expertise to various multimedia platforms. Jasmijn studied History and Classical Studies at the University of Amsterdam and the VU University.