- Jasmijn Groot -
In 2016 richtte de wereldpers al haar lenzen op een opmerkelijke jongevrouw, die tot op dat moment vrij onopgemerkt was gebleven. De vrouw in kwestie was een actrice, een feminist, Afro-Amerikaans, en gescheiden bovendien. En ze was een relatie aangegaan met ‘swerelds favoriete redhead, de jongste helft van het beroemdste broederduo op de planeet, en op dat moment de meest felbegeerde vrijgezelle royal ter wereld. Waar er door het volk van de Britse Commonwealth positief werd gereageerd op de toevoeging van gemixt bloed aan het Britse koningshuis, liet de nationale roddelpers al snel het achterste van haar conservatieve tong zien. Dit bleef zodanig buitensporige proporties aanhouden, zelfs na het sprookjesbruiloft van 2018 en de geboorte van een gezond prinsenkindje het jaar daarop, dat de prins en het Amerikaanse meisje besloten hun koninklijke taken neer te leggen en te emigreren. Maar tevergeefs. Zoals een gebruiker op Instagram het stelde: het is verbijsterend hoe snel we zijn vergeten dat prins Andrew zich inliet met een kindersmokkelaar en serieverkrachter, maar dat we op de huid blijven zitten van een stel dat simpelweg privacy wil.
Nou heeft dit stel, dat we kennen als prins Harry en Meghan Markle, de hertog en hertogin van Sussex – nu nog, in ieder geval - zich sindsdien natuurlijk ook wel enigzins schuldig gemaakt aan stemmingmakerij. Al snel na hun verhuizing naar de U S of A, deed het stel een openhartig interview bij Oprah Winfrey, onze godmother van sentimentele televisie. En begin dit jaar Harry zijn onthullende boek Spare uit, waarin hij met behulp van een ghostwriter niet alleen vertelt over zijn relatie met Meghan en de bijkomende problematiek met het huis Windsor en de pers, maar ook over zijn leven als tweede in lijn achter zijn broer William. Voordat we al halsreikend uitkeken naar die publicatie, was er de Netflix documentaireserie Harry & Meghan, die het stel volgt vanaf hun prille verkering, langs de beslissing een stap terug te nemen als senior royals, tot aan hun hedendaagse activiteiten in Noord-Amerika. De serie genoot het grootste Netflixdebuut allertijden, maar verdeelde het plebs nog verder.
Door hun verhaal te vertellen, leggen Harry en Meghan een aantal belangrijke punten van kritiek aan het adres van de Britse monarchie en de pers. Bovenal geven ze te kennen dat zowel The Firm als de journalistiek doordrongen is van institutioneel racisme. Bladen als The Sun en The Daily Mirror waren in hun berichtgeving over Meghan aanzienlijk negatiever dan in vergelijkbare stukken over haar schoonzus, prinses Catherine van Wales. De koninklijke familie, die volgens Harry de persintrusie in de levens van de vriendinnen van hun prinsen ziet als een soort rite de passage, grepen niet in. Ook niet toen Harry daar specifiek om vroeg. Of toen hij hen er op wees dat journalisten zichzelf toestonden racistische uitingen te doen over Meghans huidskleur. Integendeel zelfs. Volgens Harry spelen de persbureaus van de verschillende familieleden informatie over elkaar naar de zogenaamde Royal Rota, de media-outlets die over het koningshuis mogen schrijven, om de aandacht van zichzelf af te houden. Ook al hadden ze als jonge jongens aan elkaar beloofd dat nooit te flikken, Harry wekt de indruk dat ook prins William van Wales dit vuile spelletje heeft meegespeeld.
Uiteraard zijn er sinds het uitkomen van de serie al tegengeluiden naar buitengekomen als reactie op de aantijgingen van Harry en Meghan. En dat is een goede herinnering aan de zogenaamde aard van het beestje. Of de documentaireserie het doel van de hertog en hertogin van Sussex nou heeft bereikt of niet, dat neemt niet weg dat Harry & Meghan een uniek historisch document is. Nooit eerder was er een bron die zoveel informatie vrijgaf over de werking van het Britse koningshuis door de ogen van één van haar meest vooraanstaande leden. Maar net als bij alle andere historische documenten moet ook hier de regels van historische bronnenkritiek in acht worden genomen. Want ook dit document is getekend door subjectiviteit.
De Britten raken in ieder geval nog niet uitgepraat over Harry en Mghan’s uitlatingen. Op het moment wordt de pers aldaar overheersd door een rode draad, die als door Ariadne zelf is uitgewikkeld door de afleveringen van Harry & Meghan heen. Journalisten worden namelijk doodmoe van Harry’s vergelijkingen tussen zijn vrouw en zijn moeder. Het punt dat hij daarmee wilt maken, namelijk dat zijn familie niets heeft geleerd van het verleden, zet ik even terzijde, want de meningen daarover zijn heel erg verdeeld. Nee, er is een andere opmerkelijke overeenkomst tussen Diana en haar jongste zoon die in de serie duidelijk naar voren komt, maar waar niemand anders het over heeft. En dat is hun naïviteit. Harry en Meghan doen in de afleveringen overkomen dat ze met deze serie de objectieve waarheid willen vertellen over wat er in de afgelopen jaren is gebeurd, zodat dat voor iedereen voor eens en altijd duidelijk is gesteld. Daarna is het van hun kant over en uit met de pret en willen ze met rust worden gelaten. We zullen daarna uit hun monden niets meer horen over hun geschiedenis, en met de waarheid eruit, lijken ze te verwachten dat de pers eindelijk klaar met ze zal zijn.
Voor een realistischer medialesje hadden ze beter naar een andere familie kunnen kijken. De Kardashians zouden een goed voorbeeld zijn geweest. Als zij ons iets hebben geleerd in de vijftien jaar dat ze onze televisieschermen hebben geëerd met hun aanwezigheid, is het wel dat als je de pers eenmaal in je leven laat, ze ook nooit meer weggaan. Hoe moe de meeste van ons ook worden van de ware Harry en Meghan overdaad, de historici, waaronder ikzelf, zullen ze met tijd dankbaar zijn voor de historische bronnen die ze achterlaten over de hedendaagse Britse koninklijke familie.
Afbeelding: Netflix (2023) Harry & Meghan.
留言